ساعت 24 - توصیف سال ۲۰۲۰ کار آسانی نیست و شماری از صاحبنظران بهناچار هنگام پرداختن به رویدادهای این سال صفت «استثنایی» را در مورد آن به کار میگیرند. البته در تاریخ تمدن انسانی نه بیماری همهگیر جنبه استثنایی دارد و نه بحران اقتصادی، ولی اینکه یک بحران بهداشتی توانسته باشد چرخ فعالیت را تقریبا در سرتاسر جهان از نفس بیندازد (رویدادی که در سال ۲۰۲۰ شاهد آن بودیم)، واقعا تازگی دارد.
هر بار که پای مقایسه بحران اقتصادی زاییده کرونا با بحرانهای پیش از آن به میان میآید، معمولا از زمینلرزه اقتصادی سال ۱۹۲۹ یاد میشود و یا مصیبتهایی که جنگهای جهانی اول و دوم بر سر اقتصاد آوردند. ولی نه آن زمینلرزه به سراسر دنیا گسترش یافت و نه جنگهای اول و دوم، بهرغم صفتی که در باره آنها به کار میرود، واقعا جهانی بودند. در واقع بخشهای بسیار وسیعی از سیاره زمین، در آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین، هنوز حاشیهایتر از آن بودند که در سرنوشت اقتصادی و یا نظامی قدرتهای بزرگ آن زمانها سهیم شوند.در سال ۲۰۲۰ اما هم بحران بهداشتی و هم بحران اقتصادی ابعادی واقعا جهانی یافتند. شمار بسیار زیادی از کشورها این سال را با نرخ رشد منفی به سر آوردند، هرچند سقوط این شاخص در همه این کشورها یکسان نبود. در گروه قدرتهای اقتصادی، بر پایه تازهترین دادههای منتشرشده از سوی نهادهای معتبر کارشناسی بینالمللی، تولید ناخالص داخلی در انگلستان، اسپانیا، ایتالیا و فرانسه، نسبت به سال ۲۰۱۹، بیش از ۹ درصد فرو ریخته است. سقوط همان شاخص در آلمان کمتر از ۶ درصد و در آمریکا و ژاپن کمتر از ۴ درصد ارزیابی میشود.در عوض نرخ رشد جمهوری خلق چین، کشوری که به احتمال فراوان گهواره کرونا بوده و با پنهانکاریهای خود سهم مهمی در انتشار این همهگیری داشته، به احتمال زیاد در محدوده صفر تا ۱ درصد نوسان کرده است. صندوق بینالمللی پول در ماه اکتبر گذشته میانگین نرخ رشد اقتصاد جهانی را در سال ۲۰۲۰ منهای ۴. ۴ درصد ارزیابی کرد.
سال K
اقتصاددانان در ترسیم نوسانهای اقتصادی معمولا از حروف الفبای لاتین به صورت بزرگ استفاده میکنند:
۱) حرف V نشاندهنده اقتصادی است که با شیب تند فرو میریزد و با همان شتاب از بحران خارج میشود.
۲) حرف W معرف نوسانهای زیگزاگی یک اقتصاد است که در رکود و حتی رشد منفی فرو میرود ولی دوباره جان میگیرد پیش از آنکه بار دیگر به سراشیب بیفتد.
۳) حرف U اقتصادی را نشان میدهد که یکباره در قعر بحران سقوط میکند، مدت کوتاهی در همان ورطه میماند و سپس با شتاب خود را تا سطح پیشین بالا میکشاند.
۴) حرف L نماد اقتصادی است که یکباره فرو میریزد، طی مدتی کم و بیش طولانی در ته چاه بحران در جا میزند و معلوم نیست کی بتواند از بحران بیرون بیاید.
۵) و سرانجام حرف Kبا دو شاخه بالارونده و پایینروندهاش اقتصادی را به نمایش میگذارد که گرفتار بحران است ولی بخشهای گوناگون آن در وضعیت یکسانی به سر نمیبرند. بعضی از آنها از رکود بیرون میآیند و بعضی دیگر به حرکت خود در سراشیب ادامه میدهند.
